Dwór w Wólce Nosowskiej.

Wólka Nosowska jest to wieś w województwie mazowieckim oddalona o 21 km od Białej Podlaskiej, przed reformą administracyjną należała w latach 1975-1998 do województwa bialskopodlaskiego.

Udajemy się do Wólki Nosowskiej posiadłości niegdyś należącej do rodziny Wężyków, w której posiadanie weszli w wyniku wygranego procesu spadkowego, wraz z innymi przyległymi dobrami. Po drodze między Nosowem a Wólką Nosowską zwracamy uwagę na dość ciekawą kapliczkę przydrożną.

Na teren dworu prowadził wjazd od strony południowej przez zachowaną do dnia dzisiejszego bramę wykonaną z kamienia i cegły. Obecnie tuż za bramą znajduje się współczesny budynek.

W Wólce Nosowskiej znajduje się dwór murowany z 1840 roku, otoczony resztkami parku krajobrazowego z XIX wieku.

Gdy odwiedziłem Wólkę Nosowską po raz pierwszy dwór otaczała gęsta roślinność utrudniająca wykonanie zdjęcia z większej odległości. W późniejszym czasie teren został nieco oczyszczony z dzikich zarośli.

Obecnie mocno zdewastowany dworek nie posiada już swojego dawnego uroku a na pozbawionych tynków murach widoczne są ślady dokonywanych licznych zmian w jego konstrukcji, zapewne powstałych w okresie gdy był zaadoptowany na potrzeby budynku szkolnego.

Jeszcze tylko od strony zachodniej gdzie dworek był parterowy a zachowane filary stanowiły dawniej kryty ganek, można zauważyć ślady jego dawnej świetności.

Na tych filarach również wsparty był taras znajdujący się na piętrze.

Za założyciela dworu w Wólce Nosowskiej uważany jest Ignacy Wężyk. Niemniej jednak wybudowanie w drugiej połowie XIX wieku zachowanego dworku w kształcie obecnym przypisywane jest jednemu z trzech jego synów Sewerynowi Kacprowi Wężykowi.

Widok na narożnik północno-wschodni.

Widok na piętrową część dworku od wschodu.

Dworek był podpiwniczony o czym świadczą zachowane piwnice.

  

Po drugiej wojnie światowej dworek został przejęty przez państwo, które przeznaczyło go na szkołę podstawową. W takim przeznaczeniu był wykorzystywany do drugiej połowy lat siedemdziesiątych. Z chwilą przeniesienia szkoły podstawowej do nowo wybudowanego budynku nastąpiła szybko postępująca dewastacja dworku.

Opuszczamy Wólkę Nosowską kierując się drogą nr.698 w kierunku Konstantynowa chcąc zobaczyć po drodze jeszcze dwie inne osobliwości. Ustawiony przy trasie samolot Ts-11 „Iskra”, oraz komin dawnej cegielni Stasin położonej przy dawnym szlaku kolejki wąskotorowej z Białej Podlaskiej do Konstantynowa.

Źródła:

 

- „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego I Innych Krajów Słowiańskich”

Wydany Pod Redakcyą Filipa Sulimierskiego i Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego wyd. 1880.

- „Kronika Rodzinna”. Władysław Wężyk; Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.

-  Własne Obserwacje i Ustalenia.